HORLAMA VE UYKUDA TIKANMADA YAPILMASI GEREKENLER, BASİT ANLATIM
Uykuda nefesin 10 saniye ve daha fazla kesilmesi Apne olarak adlandırılır. Solunumun yavaşlamasına ise Hipopne denir. Uykuda nefes kesilmelerinin sayısı saatte 5’in üstüne çıkarsa, kişide tıkayıcı tipte uyku apnesi hastalığından bahsedilir. Uykuda nefes kesilmesi yanında şiddetli horlamalar vardır. Horlayan kişinin etrafındakiler rahatsız olurlar. Kişilerin sosyal hayatları bozulur.
Basit horlamada gece boyu solunumda anormallikler görülmez kişide genellikle kilo veya yaşa bağlı sadece horlama şikayeti vardır. Normal erişkin insanların en az % 45’i zaman zaman horlamaktadır.% 25’i sürekli horlamaktadır.
Solunum ve tıkanıklıkla ile ilgili sorunlar eklendiğinde olay tamamen boyut değiştirir. Kişi gece boyunca uyur fakat derin ve kaliteli uyku süresi yeterli değildir. Kişide baş boyun terlemeleri, uykuda nefes kesilmeleri, gece idrara sık çıkma, yatakta dönmeler, sabah yorgunluğu ve baş ağrıları, gün içinde uyuklama isteği, cinsel isteksizlik, kişilik ve davranış bozuklukları, dikkat azalması, uykuda nefes kesilmeleri ile seyreden ve hayatını kâbusa çeviren şikayetlerle bir girdaba doğru sürüklenir. Bu durum çözümlenmediğinde hastalık daha da derinleşir ve hayatı tehdit eder hale gelebilir. Neden olduğu kalp damar hastalıkları ve nörolojik hastalıkların yanı sıra gece uykuda ölümlerin ilk sıradaki nedenlerindendir.
ErKeKLeRDe VaRiKoSeL NeDiR ? TeDaVi eDiLMeLiMiDiR ?
Varikosel, erkekteki testislerden (sperm üreten yumurtalıklardan) kalbe dönen toplardamarlarda oluşan bir çeşit varisleşme yani damar genişlemesidir. Genellikle hafif düzeylerinde hiçbir bulgu vermeyebilir. Ancak yıllar içersinde ilerleyerek torbalarda şişkinlik, nadiren ağrı ve ayrıca sperm yapım ve hareket bozukluğuna neden olabilir. Çok ilerlemiş durumlarda testis boyutlarında azalma ve temel erkeklik hormonu olan testosteron yapımında bozukluklara da neden olabileceği söylenir. Skrotum denilen ve testisleri koruyan dış torbalardaki ısı vücut ısısından genellikle birkaç derece daha düşüktür. Yani spermlerin en sağlıklı biçimde üretilmesi için normal vücut ısısından daha serin bir ortama gereksinim vardır. Torbaların içersinde oluşan varisler içersinde kan göllenmesi oluşacağından, artan ısı sperm üretimini olumsuz etkiler ve sperm kalitesini bozabilir. Sadece ısı artışı değil, ileri sürülen bir başka teori de artmış damar yapısı ve kanlanma nedeniyle böbrek ve böbrek üstü bezlerinden gelebilecek toksik maddelerin ve serbest radikallerin testiste birikebileceğidir. Böylece özellikle spermlerin hareketinin ve kalitesinin etkilenebileceği iddia edilmiştir.
Görülme sıklığı
Sperm testi bozuk olan ve kısırlık sorunu olan erkeklerin %25-30 'ında muayene sonucunda varikosel bulunur. Ancak normal sperm değerlerine ve sahip çocuk sahibi erkeklerin de %15'sinde de varikosel tespit edilmiştir. Varikosel genellikle sol tarafta görülür, sol taraftaki toplardamarlar biraz daha uzundur ve içindeki kanın döküldüğü ana damara daha dik açıyla bağlandığından kan tam olarak boşalamaz. Bazen çift taraflı nadiren de sadece sağ tarafta ortaya çıkabilir.
Nasıl tanı konur?
En önemli tanı yöntemi fizik muayenedir. Testise giden damar ve sinir yapısının elle muayenesinde teşhis konulur. Muayenede öksürtme veya ıkındırma ile karın içi basıncı arttırılır ve genişlemiş damar yapısı tanınır.
Doppler ultrason ile de varikosel araştırması yapılabilir ancak elle muayenede belirgin olmayan yalnızca ultrason ile tespit edilen varikoselin klinik açıdan bir anlamı olmadığı ve operasyona gerek olmadığı bildirilmiştir. Dolayısıyla ele gelmeyen çok hafif düzeydeki varikoselin tedavisi önerilmemektedir.
Varikosel Nasıl Tedavi Edilir ?
Varikoselin tedavisi temel olarak cerrahidir, gözle ya da mikroskop eşliğinde kasık bölgesinden yapılan operasyonla testisten gelen toplar damarlar bağlanır. Ameliyatta mikroskop kullanılması damarların daha net olarak tanınmasını ve testisi besleyen damarın dikkatli bir şekilde korunmasını sağlar.
Tanısı doğru olarak konulan ve mikro cerrahi yöntemlerin başarılı uygulaması ile tedavi edilen varikosel vakalarında spermiyogram değerlerinde ortalama % 50-60 oranında düzelme sağlanabilir.
PENİSTE SABAH SERTLEŞMESİ
Birçok erkekte görülen bu durum, bazı uygunsuz durumlarda kişiyi rahatsız edebilmektedir. Hlbuki bu sertleşme erkeğin cinsel yönden sağlıklı olduğuna işaret etmektedir. Peki, neden sabahleyin penis sertleşir? İşte nedenleri;
Uyuduğumuzda vücudumuzun yani organlarımızın işlevleri devam etmektedir. Bunlar arasında tabiî ki böbrekler de yer almaktadır. Böbreklerin çalışması sonucu idrar torbası dolmakta, dolan idrar torbası ise o bölgedeki cinsel sinirleri uyarmaktadır. Bilim adamları kanıt olarak ise sabah ilk idrara çıkıldığında sertleşmesin kendiliğinden gittiğini bildirmektedir.
Bu konuda diğer bir teori ise olayın psikolojik boyutu ile ilgilidir. Yani rüyada görülen erotik bir sahne veya gündüz görülen erotik bir olgunun geceye taşınması gibi nedenler peniste sabah sertleşmesine sebep olmaktadır.
ERKEKLERDE ORTA YAŞ BUNALIMI
Doğmak, büyümek ve yaşlanmak gibi orta yaş bunalımı da doğal bir süreçtir. Bu sürecin en az hasarla atlatılması için sabırlı, sakin ve anlayışlı olmak gerekir. Eskiden işinden, evliliğinden, kısaca hayatından memnun olan erkek, gün gelir bunlardan şikayetçi duruma gelebilir. Bu şikayetler, onun orta yaş bunalımına girdiğini gösterebilir. Ancak bu krizin nedeni biyolojik olarak tam bilinememektedir. Çocukluk erişkinliğe hazırlanma dönemidir. Bu süreçte, çocuk, ailenin desteği ve çevre koşulları ile genç birey haline gelir. Bir genç erişkin olarak, kendi yaşam yolunu çizmeye çalışır, değişik seçenekler aramaya ve onları uygulamaya çalışır. Ortayaşa ulaşana kadar, daha öncesinde evlilik ve iş ile ilgili amaçlar oluşur. Gençlikte hedeflenen amaçlara ulaşılamassa da seçimlerin sonucunda düzenli bir yaşam olabilir. Ortayaşa gelen bir erkeğin üretkenliğinin en çok olduğu dönem bu evredir. Gençlik ile yaşlılık arasında yaşanılan bu dönemde, benliğin en önemli işlevi üretkenlik, yaratıcılık ve yaratılan, üretilen şeye sevgi ile bağlanmadır. Çocuk, bilim, sanat bu üretkenliğin parçasıdır. Bu evredeki tehlike, kısırlık, verimsizlik, durağınlık ve benliğin yoksullaşmasıdır. Bu da ortayaş bunalımını göstermektedir. Bu tür çökkünlüklerde, üretilen ve yaratılan üründen beklenilenin karşılanmaması, yetersizlik ve yoksullaşmaya neden olur. Ortayaşlar sırasında birçok durum oraya çıkabilmektedir. Gerek iş ve aile hayatında ortaya çıkabilecek değişiklikler, gerekse madde ve ilaç alışkanlığı, depresyon, intihar, boşannma gibi sorunlu durumlar olabilir. Aynı zamanda, erkekler ortayaşa geldiğinde emeklilik ve yaşlılığın çok uzak kavramlar olmadığını farkına varır. Bedende oluşan değişiklikler artık eskisi kadar genç olunmadığını gösterir. Deride kırışıklık meydana gelir, saçlarda dökülme başlar ve dinamik vücut yapısının kaybedildiği düşünülür. Gençlik yıllarında, hedeflenen amaçlara ulaşılamadıysa ya da seneler geçerken değiştirme öğrenildiyse, erkek kendini başarısız olarak nitelendirebilir. Ortayaşın yol açtığı sorunlar ve değişikliklerin üstesinden gelmek için oldukça güçlü bir ruhsal denge gerekir. Bunu da ya psikolog ya da eş yardımıyla gerçekleştirmek mümkün olur. Erkeklerin hepsi, ortayaş krizine girmez. Kendine ait güvensizlik, eşinin sürekli bulunduğu konumdan rahatsız olduğunu ve sebebinin nedenini evlendiği erkek olduğunu dile getirmesi, çocukların başarılı bireyler olarak görmemek en önemli sebebidir. Bu dönemde ani iş değiştirme, evlilik dışı ilişkiler, yaşlanma ve ölüm saplantısı ve depresyon sık sık görülür. Depresyona neden olan olaylar, bazı insanların intihar etmeyi düşünmesine ya da gerçekleştirmesine sebep olur. Ortayaş dönemi, bu konuda yıpratıcı olaylarla doludur. 50'li yaşlarda biri, eşini veya ebeveynlerinden birini kaybedebilir, çocuklarının evden ayrıldığını görebilir ya da kronik bir hastalığının olduğunu öğrenebilir. Bunlar, genelde süpriz durumlar değildir. Ancak bazen çok yıpratıcı olabilmektedir ve ağır depresyonu meydana getirebilir. Zaman zaman belli bir sebebi yokken ortaya çıkabilir. Her nasıl olursa olsun, yaşam anlamsız ve gereksiz gelebilir. Bazen intihar etmek düşünülür. Böyle durumlarda, bu düşünceler birine açıkca anlatılmalı ve yardım istenmelidir. Aksi takdirde istenmeyen durumlar ortaya çıkabilir. Çok zor da olsa, çevresinde bulunan anlayışlı birine derdini açıklaması ya da psikologla paylaşması, insanın iyi hissetmesini sağlayabilir. İntihar etmeyi düşünen ortayaşlının bu düşüncesini önemsemek ve gerekli önlemi, yardımı almak gerekir. İntihar girişimlerinin çoğundan önce bu tür ciddiye alınmayan yardım istekleri olmuştur. Birçok intihar vakası başarısız olur, ancak başarılı olanları da mevcuttur. Riske atılmaması gerekir. Uzmanların birçoğu, ilaç tedavisinin ya da hastaneye yatırmanın, sorunu çözmeye yardımcı olunacağını düşünür. “Bunalım” daha çok en sorunlu durumu ifade eder. Bireyin sorunlarla yüzleşmesi olumlu bir davranıştır. Hayattaki yeni amaç ve durumlara bağlı olarak ortaya çıkan farklı ilgi alanları ya da bütün değişikliklerle başa çıkılamadığı hissedildiği anda kriz başlar. İnsanın, durumundaki değişikliklere verimsiz yollarla çözüm aramak da krize neden olabilir.
